کاردانی

تشکیل دانشگاه آزاد اسلامی 

دو سال پس از انقلاب فرهنگی ایران  در روز 31 اردیبهشت ماه سال 1361 آیت ا... هاشمی رفسنجانی در خطبه نماز جمعه تهران برای اولین بار از طرحی به نام دانشگاه آزاد اسلامی سخن گفت . در حقیقت سخنان ایشان ، نتایج رایزنی هایی بود که او و دکتر عبدا... جاسبی برای راه اندازی دانشگاه ازاد اسلامی انجام داداه بودند .

 در آذر ماه همان سال اساسنامه دانشگاه نوشته شد که بر اساس آن دانشگاه مؤسسه عام المنفعه ای معرفی گرید که همه هزینه های آن صرف امور مربوط به دانشگاه می شود .

اولین آزمون ورودی دانشگاه در اسفند ۶۱ با شرکت ۳۲ هزار داوطلب درشاهرود، اهواز، تبریز، تهران، رشت، زاهدان، کرمان، مشهد و یزد برگزار شد و حدود ۳ هزار نفر در رشته‌های راه و ساختمان، برق، مکانیک، فیزیک، ریاضی، شیمی، صنایع فلزی، نساجی و حسابداری پذیرفته شدند. 

شورای عالی دانشگاه عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در این دانشگاه بر اساس اساسنامه دانشگاه ‌است. اعضای این شورا شامل: هیأت مؤسس یا نمایندگان ثابت آنها، نماینده رهبر، نماینده جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یا نماینده جامعه روحانیت مبارز، وزیر فرهنگ و آموزش عالی و یا نماینده ثابت او، نماینده ثابت ستاد انقلاب فرهنگی (شورای عالی انقلاب فرهنگی کنونی) یا جانشین قانونی ستاد انقلاب فرهنگی و رئیس دانشگاه است.

مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی توسط ریاست عالیه آن انجام می‌شود. ریاست عالیه دانشگاه آزاد اسلامی توسط هیأت مؤسس و هیات امناء تعیین می‌گردد.

دانشگاه آزاد اسلامی همانند دیگر مؤسسات آموزشی در ایران، زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند. نوع مدرک اعطایی به فارغ‌التحصیلان این دانشگاه، به صورت مستقل و از طرف دانشگاه آزاد اسلامی اعطا می‌گردد (با قید محل تحصیل).

هیئت مؤسس

اعضای هیئت مؤسس دانشگاه اکبر هاشمی رفسنجانی (رئیس) عبدالله جاسبی،  عبدالکریم موسوی اردبیلی،  میرحسین موسوی و احمد خمینی بودند. پس از رحلت احمد خمینی حسن خمینی جانشین وی در هیئت مؤسس شد.

در سال ۱۳۸۹ خورشیدی، شورای عالی انقلاب فرهنگی با تغییر اساسنامه دانشگاه تعداد اعضاء هیئت مؤسس را به ۹ نفر افزایش داد. مطابق با این مصوبه، آقایان حسن حبیبی،  علی‌اکبر ولایتی، محسن قمی و حمید میرزاده به اعضای هیئت مؤسس افزوده شدند که پس از فوت حسن حبیبی و تصویب هیئت مؤسس و شورایعالی انقلاب فرهنگی علی‌اکبر ناطق نوری جایگزین او شد. 

در اسفندماه ۱۳۹۳ هاشمی رفسنجانی رئیس هیئت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی،  علی‌محمد نوریان را به سمت دبیرکل هیئت مؤسس انتخاب کرد. پس از فوت هاشمی رفسنجانی،  علی‌اکبر ولایتی با حکم رهبر انقلاب به ریاست هیأت مؤسس دانشگاه انتخاب شد.

در ۲ مرداد ۱۳۹۶ رسانه‌های ایران از استعفای ناطق نوری از هیئت مؤسس دانشگاه آزاد خبر دادند. بر این اساس ناطق نوری در پاسخ به نامه یک عضو هیأت علمی دانشگاه که نظر وی را درباره تغییرات پدید آمده در دانشگاه آزاد اسلامی سؤال کرده بود، پاسخ داده‌است: «بنده از عضویت در هیئت مؤسس استعفا داده‌ام و اصلاً در جریان آنچه در دانشگاه آزاد وی می‌گذرد نیستم و به هیچ وجه در امور دانشگاه دخالت نداشته و ندارم؛ بنابراین آنچه در مورد اینجانب گفته می‌شود بشدت تکذیب می‌شود.»

هیئت امناء

هیئت امناء که عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در مورد این دانشگاه است تشکیل شده از: سه نفر از اعضای هیأت مؤسس که حتماً یک ‌نفر از آن‌ها باید روحانی باشد (در حال حاضر: علی‌اکبر ولایتی، سید حسن خمینی،  عبدالله جاسبی)، رئیس دانشگاه (محمد مهدی طهرانچی)، وزیر بهداشت (سعید نمکی) و وزیر علوم (منصور غلامی)، رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها (مصطفی رستمی) و سه نفر از اعضای هیأت علمی تمام وقت دانشگاه‌ها در مرتبه دانشیاری یا بالاتر که هیچ‌گونه سمت مدیریتی و حکومتی غیر از تدریس و پژوهش نداشته باشند به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی (محمدمهدی طهرانچی،  فریدون عزیزی،  فرهاد رهبر).

مدیریت دانشگاه

مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی توسط ریاست عالیه آن صورت می‌گیرد. ریاست عالیه این دانشگاه، توسط هیئت امناء این دانشگاه منصوب می‌شود. دانشگاه آزاد اسلامی همانند دیگر مؤسسات آموزشی در ایران، زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند. نوع مدرک اعطایی به فارغ‌التحصیلان این دانشگاه، به صورت مستقل و از طرف دانشگاه آزاد اسلامی اعطا می شود.  این دانشگاه عضو اتحادیه دانشگاه‌های جهان اسلام است.

رؤسای دانشگاه آزاد اسلامی

عبدالله جاسبی از تابستان ۱۳۶۱ تا اسفند ۱۳۹۰، فرهاد دانشجو از اسفند ۱۳۹۰ تا شهریور ۱۳۹۲، حمید میرزاده از شهریور ۱۳۹۲ تا اردیبهشت ۱۳۹۶، علی محمد نوریان از اردیبهشت ۱۳۹۶ تا ۲۵ تیر ۱۳۹۶، فرهاد رهبر از ۲۵ تیر ۱۳۹۶ تا ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ و محمدمهدی طهرانچی از ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ تاکنون روسای دانشگاه آزاد اسلامی بوده اند.

منطقه بندی دانشگاه های آزاد

واحد‌های دانشگاه آزاد در هفده منطقه به این شرح دسته‌بندی شده و واحد‌های هر منطقه زیر نظر دبیرخانه استانی آن منطقه اداره می‌شوند. این مناطق عبارتند از: منطقه یک: استان فارس، منطقه دو: استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان، منطقه سه: استان مازندران، منطقه چهار: استان‌های اصفهان و چهارمحال، منطقه پنج: استان‌های مرکزی، همدان و لرستان،  منطقه شش: استان خوزستان، منطقه هفت: استان‌های کرمان و یزد، منطقه هشت: واحد‌های داخل تهران بزرگ، منطقه نه: استان‌های خراسان (شمالی، جنوبی، رضوی) و شهر طبس از استان یزد، منطقه ده: استان‌های سمنان، گلستان، منطقه یازده: استان‌های کردستان، کرمانشاه و ایلام، منطقه دوازده: واحد‌های درون استان تهران و خارج از محدوده تهران بزرگ، قزوین، البرز و قم، منطقه سیزده: استان آذربایجان شرقی، منطقه چهارده: استان سیستان و بلوچستان، منطقه پانزده: استان هرمزگان، منطقه شانزده: استان‌های بوشهر و کهگیلویه و بویر احمد و منطقه هفده:استان گیلان.

فارغ التحصیلان رشته های فنی حرفه ای و کاردانش یا رشته های نظری که متقاضی تحصیل در مقاطع کاردانی پیوسته و ناپیوسته دانشگاه آزاد هستند با توجه به آخرین مدرک و رشته تحصیلی خود می توانند با رعایت سایر شرایط برای پذیرش بدون آزمون و یا با آزمون این مقاطع اقدام کنند.

در طی سال های اخیر پذیرش تمامی رشته های ارائه شده در مقطع کاردانی پیوسته یا فنی به صورت بدون آزمون و صرفا بر اساس سوابق تحصیلی بوده اما پذیرش برخی رشته های مقطع کاردانی ناپیوسته به صورت بدون ازمون و پذیرش برخی از طریق کنکور سراسری انجام شده است.

لذا در ادامه این مقاله به تفکیک کاملترین لیست رشته های کاردانی پیوسته یا همان کاردانی فنی دانشگاه آزاد سال ۱۴۰۰ به همراه دانشگاه های ارائه دهنده و لیست رشته های کاردانی ناپیوسته دانشگاه آزاد در سال 1400 و محل های ارائه شده هر کد رشته محل را ارائه داده ایم.